نقش فراگیری زبان دوم و سوم در رونق اشتغال فارغ‌التحصیلان رشته‌های دینی و قرآنی
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم گفت: اگر زبان دوم در رشته‌های علوم انسانی ما رونق پیدا کرد دیگر هیچکدام از فارغ‌التحصیلان بیکار نخواهند بود و بازار کافی برای عرضه علوم انسانی وجود دارد.
وضعیت نامناسب اشتغال در رشته‌های علوم انسانی و مخصوصا رشته‌های قرآنی و الهیاتی، از جمله مسائلی است که ذهن علاقه‌مندان به رشته‌های علوم انسانی را درگیر خود کرده است. عده‌ای وضعیت نسبتا مناسب بازار کار در رشته‌های فنی و مهندسی را از دلایل علاقه دانش‌آموزان برای انتخاب این رشته‌ها معرفی کرده و برخی معتقدند که در شناساندن رشته‌های علوم انسانی و اهمیت آنها در جامعه کوتاهی صورت گرفته است. این در حالی است که برخی نیز اعتقاد دارند در صورت تخصص کافی در هر رشته‌‌ای، بازار کار آن نیز وجود خواهد داشت.
داود صائمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره وضعیت اشتغال در رشته‌های علوم انسانی و مخصوصا رشته‌های قرآن و حدیث گفت: بنده قبل از اینکه وارد این بحث شوم لازم است یادآوری کنم یکی از دلایلی که وضعیت اشتغال رشته‌های علوم انسانی به صورت کلی ضعیف و گرایش به سمت رشته‌های تجربی و انسانی زیاد شده این است که از منظر رسانه‌ای نتوانسته‌ایم این رشته‌ها را به خوبی معرفی و جایگاه و اهمیت آنها را تذکر دهیم و دانش‌آموزان را توجیه کنیم که به سمت این رشته‌ها بیایند و وقتی هم که استقبال از این رشته‌ها ضعیف شود اندک اندک، ضعف در اشتغال هم پیش می‌آید چون وقتی اهمیت این موضوع در جامعه مورد خدشه واقع شود مسائل بعدی را هم در پی خواهد داشت. بنابراین یکی از لوازم درست شدن وضعیت اشتغال رشته‌های علوم انسانی و قرآنی این است که این رشته‌ها را هرچه بیشتر از گذشته به دانش‌آموزان و دانشجویان معرفی کنیم.
فرصت‌های شغلی برای فارغ التحصیلان علوم انسانی
وی با اشاره به نقشی که تخصص افراد در اشتغال آنها دارد ادامه داد: به نظرم وضعیت اشتغال در این رشته‌ها وابسته به سطح یادگیری افراد هم هست. افرادی که متخصص رشته‌های خودشان در علوم انسانی یا قرآنی و الهیاتی هستند اوضاع اشتغال درستی دارند و دغدغه خاصی در این زمینه نیست هرچند ممکن است برخی در ظاهر این حرف را تایید نکنند اما این اثبات شده افرادی که دغدغه رشته‌های خودشان را دارند و در این رشته‌ها مسلط هستند معمولاً وضعیت اشتغال مناسبی دارند.
صائمی یادآور شد: می‌توان در خصوص اشتغال در این رشته‌ها چند مدل تقسیم بندی انجام داد که یکی از این موارد در زمینه کارهای آموزشی، پژوهشی و تبلیغی است. مثلاً در زمینه آموزش، فارغ التحصیلان رشته‌های الهیاتی و علوم انسانی، در مدارس به راحتی برای دروس عمومی همانند عربی، دین و زندگی و قرآن جذب می‌شوند یا در دانشگاه‌ها، درس تفسیر موضوعی قرآن نیز قابلیت جذب اساتید قرآنی دارند که البته نیازمند مجوز نهاد رهبری در دانشگاه‌ها هم هست. در زمینه اشتغال‌های پژوهشی، مراکز و پژوهشکده‌ها و پژوهشگاه‌هایی هستند که افراد دغدغه‌مند و فارغ‌التحصیل در این رشته‌ها را جذب و به صورت رسمی وارد بازار کار پژوهشگری کنند.
ظرفیت‌های حوزه تبلیغ
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم افزود: حوزه سوم بحث تبلیغ است. برخی از مراکز دینی و فرهنگی هم وجود دارند که چنین زمینه‌های را می‌توانند برای اشتغال فارغ التحصیلان علوم انسانی فراهم کنند. لذا معتقدم هرچقدر سواد و تحصیلات افرادی که وارد این رشته‌ها می‌شوند بیشتر و باقوت زیادتری باشد وضعیت اشتغال بهتری خواهند داشت. در واقع می‌توان گفت این افراد روی زمین نمی‌مانند و حتماً جایی برای خودشان پیدا می‌کنند. بنده بر یک آیتم هم به صورت خاص تأکید دارم و آن هم افرادی هستند که نگاه بین‌المللی دارند. این افراد می‌توانند با فراگیری یک زبان خارجی همانند انگلیسی، عربی یا هر زبان دیگری مبلغ رشته‌های دینی و قرآنی ما در کشورهای دیگر باشند. این بازار هم پر رونق است و ظرفیت‌های اشتغال‌زای زیادی دارد.
وی در واکنش به این سؤال که چرا بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته‌ها بیکار هستند، گفت: بنده با این دیدگاه موافق نیستم، چراکه معتقدم بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته‌ها بیکار نیستند. همانگونه که عرض کردم سطح دانش، سواد و اطلاعات افراد در جایگاه شغلی آنها نقش زیادی دارد. این واقعیتی است که باید قبول کنیم چون تخصص‌گرایی روز به روز اهمیت پیدا کرده، متخصص‌ها بیکار نخواهند بود چراکه مدرک‌گرایی در حال کم رنگ شدن است و تخصص‌گرایی رواج پیدا کرده است. البته باید دانست این رشته‌ها به خوبی به جامعه معرفی نشده‌اند و بخشی از آن به دولت و نهادهای مسئول مربوط است.
وی گفت: نکته دیگر اینکه توانمندی خود افراد هم مهم است چون اگر توانمندی آنها افزایش پیدا نکند جایگاهی برای اشتغال پیدا نمی‌کنند. یکی دیگر از نکاتی که باید در مورد اشتغال فارغ التحصیلان رشته‌های الهیاتی و قرآنی مورد اشاره قرار دهم این است که باید نگاه کاربردگرایانه به این رشته‌ها داشته باشیم تا بازار اشتغال آنها تقویت شوند. همچنین بسیاری از افراد اینگونه فکر می‌کنند که اشتغال به این معنی است که حتماً باید پشت میز بنشینیم یا مثلاً استاد دانشگاه باشیم بلکه واقعیت امر این است؛ اشتغال به هر نوع فعالیتی مربوط است که یک متخصص آن رشته بتواند انجام دهد و برای وی کسب رزق و روزی داشته باشد بنابراین باید مدل فهم خودمان نسبت به اشتغال را عوض کنیم.
راهکارهای افزایش اشتغال در رشته‌های علوم قرآنی
صائمی در پاسخ به سؤالی درباره راهکارهای پایان دادن به معضل بیکاری فارغ التحصیلان رشته‌های علوم انسانی و قرآنی گفت: در اقتصاد بحث عرضه و تقاضا وجود دارد. در زمینه اشتغال هم می‌توان این نکته را مورد توجه قرار داد. واقعیت این است که در رشته‌های علوم انسانی عرضه زیاد است اما تقاضا برای رشته‌های علوم انسانی زیاد نیست لذا نیازمند بازبینی در این زمینه هستیم و باید رشته‌هایی را طراحی کنیم که در قبال خروجی آنها از فضای دانشگاهی، شغل کافی وجود داشته باشد. نکته دیگر اینکه وقتی قرار است برای این رشته‌ها، دانشجو جذب شود باید ناظر به نیازهای جامعه باشد لذا اینکه صرفا یک رشته را تأسیس و دانشجو جذب کنیم باعث رفع نیازهای جامعه نخواهد شد. اقدام دیگری که باید انجام شود این است که زبان دوم را در رشته‌های علوم انسانی جدی بگیریم. با چنین رویکردی دیگر دنبال این نیستیم که علوم انسانی ما صرفاً نیازهای کشور را رفع کند بلکه افق و سطح توقع ما فراتر رفته و معتقد می‌شویم که باید با جهان تعامل کنیم؛ در نتیجه رشته‌های علوم انسانی کاراتر خواهند شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم گفت: امروزه بسیاری از دانشجویان ما زبان عربی، انگلیسی و... را بلد نیستند بنابراین می‌توانیم با یادگیری زبانی غیر از زبان فارسی افق دید خود را گسترده‌تر کنیم. معتقدم اینگونه، اشتغال فارغ التحصیلان ما تضمین شده است چون به ازای هر زبانی در جهان نیازمند مبلغان علوم اسلامی هستیم. اگر زبان دوم در رشته‌های علوم انسانی ما رونق پیدا کرد دیگر هیچکدام از فارغ ااتحصیلان بیکار نخواهند بود و بازار کافی برای عرضه علوم انسانی وجود دارد.
انتهای پیام
